အသောကရဲ့ အက္ခရာများ
(၁) (၂) (၃) (၄) (၅/၁) (၅/၂) (၆/၁) (၆/၂) (၇) (၈) (၉/၁) (၉/၂) (၁၀) (၁၁) (၁၂/၁) (၁၂/၂) (၁၃/၁) (၁၃/၂) (၁၃/၃) (၁၄) (၁၅/၁) (၁၅/၂) (၁၆) (၁၇) (၁ဂ) (၁၉)(၁)ကနေ (၁၄)အထိက “ပဓာနကျောက်ဆောင်စာ”
(၁၅)နဲ့ (၁၆)က “ကလိင်္ဂကျောက်ဆောင်စာ”
(၁ရ) (၁ဂ) (၁၉)က “ကျောက်ဆောင်စာငယ်”
အခု (၂၀)က “ပဓာနကျောက်တိုင်စာ”
ဒေဝါနံ ပိယေ ပိယဒသိ လာဇ ဟေဝံ အာဟာ၊ သဍုဝီသတိ--
၀သ-အဘိသိတေန မေ ဣယံ ဓံမလိပိ လိခါပိတာ။
ဟိဒတပါလတေ ဒုသံပဋိပါဒယေ အံနတ အဂါယာ ဓံမကာမတာယာ
အဂါယ ပလီခါယ အဂါယ သုသူသာယာ အဂေန ဘယေနာ
အဂေန ဥသာဟေနာ။ ဧသ စု ခေါ မမ အနုသထိယာ
ဓံမာပေခါ ဓံမာကာမတာ စာ သုဝေ သုဝေ ၀ဎိတာ ၀ဎီသတိ စေဝါ။
ပုလိသာ ပိ သ မေ ဥသကာ စာ ဂေ၀ယာ စာ မဈိမာ စာ အနုဝိဓီယံတီ
သံပဋိပါဒယံတိ စာ အလံ စပလံ သမာဒပယိတဝေ ဟေမေဝါ အံတ-
မဟာမာတာ ပိ။ ဧသာ ပိ ဝိဓိ ယာ ဣယံ ဓံမေန ပါလနာ ဓံမေန ဝိဓာနေ
ဓံမေန သုခိယနာ ဓံမေန ဂေါတီတိ
မင်းတကာတို့ ချစ်ကြည် လေးစားအပ်၍ ပိယဒဿီဟု ဝှဲ့ချီ ခပ်နှိပ် အရှင်မဟာကဿပ မထေရ်မြတ်၏့ ဗျာဒိတ်တော်ကို ခံယူ-ရရှိသော အသောကမင်းတြားကြီးသည် ဤသို့ မိန့်ပြန်ထားတော်မူပြီ၊ ငါဘုရင်မင်းမြတ်သည် အဘိသိက်ခံတော်မူ၍့ နှစ်ဆယ့်ခြောက်နှစ် မြောက်လတ်သော်, ဤတရားစာတော်ကို ရေးသားစေတော်မူအပ်၏၊ ဤပစ္စက္ခ ကောင်းကျိုးစီးပွား တပါးသော ဘဝ၌ ရရှိခံစံရန် ကောင်းကျိုးစီးပွားတို့ကို အထူးမြောက်မြားစွာ လိုလားအပ်သော တရားတော်နှင့် လွတ်ကင်း၍့၄င်း, အထူးတလည် ကြံစည် ဆင်ခြင်သော ဉာဏ်ဖြင့် ဘဝသံသရာဘေး, အပါယ်ဘေး, မင်းစိုးဘေးကို တွေးတော ကြောက်ရွံ့ခြင်းနှင့် လွတ်ကင်း၍့၄င်း, အထူးစိုက်ထုတ် အားခဲး မြဲးမြံ တည်တန့်သော လုံ့လမျိုးနှင့် လွတ်ကင်း၍့၄င်း ဖြစ်စေရနိုင်ရန် ခဲးယဉ်းကြီး ခဲးယဉ်းလှလေသည်။
ဤသည့် ငါမင်းတရား၏့ တရားသြဝါဒအဆုံး-အမတော်ဖြင့် တရားဉာဏ်မြင် ဆင်ခြင်တတ်သူ, တရားသဘောကို လိုက်လျှော လိုသသူသည်ကား အသစ် အသစ် ကားပွင့်, အဆင့်ဆင့် တိုးပွားမည်သာတည်း၊ ငါဘုရင်မင်းမြတ်၏့ အစိုးရ အဖွဲ့ဝင် အရာအတန်း ကြီးကျယ် မြင့်မြတ်သူ, အရာအတန်း အလတ်စား ဖြစ်သသူ, နိမ့်သသူတို့သည်လည်း ငါမင်းမြတ်၏့ အမူအယူကို တုမူ လိုက်နာ၍ စီမံ ခန့်ခွဲးကြကုန်စေ, ကောင်းစွာ ဆင့်ကား ဖြစ်ပွား တိုးတက် ကြကုန်စေ၊ ထိုမှတပါး, ငါမင်းမြတ်၏့ မှူးတော် မတ်တော်ကြီးတို့ကလည်း ထိုသို့ စီမံခွင့်, ပြုလုပ်စေခွင့်များအတွက် ငါမင်းမြတ်၏့ အလားတူ ဆင့်ဆို ခန့်ခွဲးကြကုန်၊ ထိုသို့ စီမံခန့်ခွဲးခြင်းသည်သာ တရားသဖြင့် စောင့်ရှောက်ခြင်း, တရားသဖြင့် စီမံခန့်ခွဲးခြင်း, တရားသဖြင့် တိုင်းနိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတို့ကို ချမ်းသာစေခြင်း, တရားသဖြင့် လုံခြုံစေခြင်း မည်လေသည်။ ဤသို့ အသောကမင်းတရားမြတ်ကြီး မိန့်ပြန် ထားရှိတော်မူလေပြီ။
[1] .......
နတ်တို့ ချစ်မြတ်နိုးသော ပိယဒသီ မင်းကြီး ဤသို့ မိန့်တော်မူ၏။ ဤတရား ကဗျည်းကို ငါအဘိသိက် ခံပြီးသည်နောက်၊ နှစ်ဆဲ့ခြောက်နှစ်မြောက်၌ ရေးစေတော်မူ၏။
အစွမ်းကုန် တရားတော်အား မြတ်နိုးခြင်း၊ အစွမ်းကုန် (မိမိကိုအား) သုံးသပ်ဆင်ခြင်ခြင်း၊ အစွမ်းကုန် ကျိုးနွံစွာ (လောက၏) အကျိုးကို သည်ပိုးဆောင်ရွက်ခြင်း၊ အစွမ်းကုန် (မကောင်းမှုမှ) ကြောက်ခြင်း၊ အစွမ်းကုန် ကြိုးစားအားထုတ်ခြင်းဖြင့်မှတပါး၊ မျက်မှောက်တမနွန်အကျိုးတို့ကို၊ ရဖို့ရန် ခဲယဉ်းပေ၏။ သို့ရာတွင် ငါဘုရင်မင်းမြတ်၏ အဆုန်းအမကြောင့်၊ တရားတော်အား လိုလားခြင်းသည်၄င်း၊ တနေ့ထက် တနေ့ပွားတိုးခဲ့၏။ (ရှေ့သို့လည်း ဆက်လက်) ပွားတိုးလိမ့်ဦးအံ့။ ငါ၏ အမှုတော်ထမ်း အရာရှိ အကြီး၊ အငယ်၊ အလတ်တို့သည်လည်း တရားတော်၌ မတည် မခိုင် ယိမ်းယိုင် နေသူတို့ပင် တည်တံ့ ခိုင်မြဲစေလောက်အောင်၊ ငါ၏ ညွှန်ကြားချက်များကို လိုက်နာ၍၊ အားထုတ် ဆောင်ရွက်ကြကုန်အံံ့။ ထိုနည်းတူစွာ နိုင်ငံတော် အစွန်အပရှိ အမတ်ကြီးတို့သည်လည်း လိုက်နာ အားထုတ် ဆောင်ရွက် ကြကုန်ရာ၏။
တရားသဖြင့် ထိန်းသိမ်းစောင့်စည်းခြင်း၊ တရားသဖြင့် စီမံခန့်ခွဲခြင်း၊ တရားသဖြင့် ချမ်းသာကို ခံစားစေခြင်း၊ တရားသဖြင့် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ခြင်းတို့သည်ကား (နိုင်ငံတော်၏) ဥပဒေစည်မျဉ်းတို့ပေတည်း။
[2].......
"Thus spake king Devanampiya Piyadasi: - 'In the twenty-seventh year of my anointment, I have caused this religions edict to be published in writing. I acknowledge and confess the faults that have been cherished in my heart. From the love of virtue, by the side of which all other things are as sins, from the strict scrutiny of sin, and from fervent desire to be told of sin, by the fear of sin and by very enormity of sin; - by these may my eyes be strengthened and confirmed (in rectitude).
''The sight of religion, and the love of religion, of their own accord increase and will ever increase: and my people, whether of the laity (grihist) or of the priesthood (ascetics), all mortal beings, are knit together thereby, and prescribe to themselves the same path: and, above all, having obtained the mastery over their passions, they become supremely wise. For this is indeed true wisdom: it is upheld and bound by (it consists in) religion; by religion which cherishes, religion which teaches pious acts, religion that bestows (the only true) pleasure.'
[3].......
Thus saith His Sacred and Gracious Majesty the King: 'When I had been consecrated twenty-six years I caused this scripture of the Law of Piety to be written.
Both this world and the next are difficult to secure save by intense love of the Law of Piety, intense self-examination, intense obedience, intense dread, intense effort. However, owing to my instructions, this yearning for the Law of Piety, this love of the Law from day to day, have grown and will grow.
My Agents, too, whether of high, low, or middle rank, themselves conform to my teaching and lead others in the right way fickle people must be led in the right way likewise also the Wardens of the Marches. For this is the rule: "protection by the Law of Piety, regulation by that Law, felicity by that Law, guarding by that Law."
[4].......
Thus saith His Sacred and Gracious Majesty the King: By me consecrated twenty-six years was this religious edict caused to be inscribed. Both this world and the next are difficult of attainment l except by utmost love of Dharma, utmost self-examination, utmost obedience, utmost dread, and utmost enthusiasm. But, indeed, by my religious instruction, this regard for Dharma, as well as love of Dharma, has day by day become grown and will grow.
And my Purusas too, whether high, low, or of middle ranks, act according to my injunctions, and enforce their proper practice, "being in a position to recall to duty the fickle-minded." Thus also are my Anta-mahdmdtras doing. And my injunction, too, is as follows: maintenance by Dharma, regulation by Dharma, causing happiness by Dharma, and protection by Dharma.
[5] .......
Thus, speaks the Beloved of the Gods, the king Piyadassi: When I had been consecrated for twenty-six years, I had this inscription of Dhamma engraved. It is hard to obtain happiness in this world and the next without extreme love of Dhamma, much vigilance, much obedience, much fear of sin, and extreme energy. But, through my instructions, care for Dhamma and love of Dhamma have grown from day to day, and will continue to grow. My subordinates too, whether high or low or of middle station, endorse it and practise it sufficiently to win over the wavering, and likewise do the frontier officials. For this is my principle: to protect through Dhamma, to administer affair according to Dhamma, to please the people with Dhamma, to guard the empire with Dhamma.
[6] .......
Thus, saith king Priyadarsi, the Beloved of the Gods, “When I had been consecrated twenty-six years, this religious edict was caused to be inscribed. Both, this world and the other, are difficult of attainment except through intense efforts for Dharma, introspection, utmost obedience, extreme fear and great zeal. But through my instructions in Dharma, the devotion to and love for Dharma have grown and will grow day by day. And my Purusas too, whether high, low or middle ranks, exhort and promote my instructions. And they are competent enough to exhort it to others. So also mahamatras, in the bordering kingdoms. This is the law; such as protection by Dharma, administration by Dharma, causing welfare by Dharma and guarding by Dharma.”
[7]
[1]အရှင်အာဒိစ္စဝံသ,
အသောကမင်းတရားကြီး၏့ ကျောက်စာတော်၊[2]ဦးဖိုးလတ်,
အသောကကျောက်စာများ၊[3] Tr. Prinsep
(Alexander Cunningham,
Inscriptions of Asoka).[4]V. A. Smith,
Asoka, the Buddhist Emperor of India.[5] R.K. Mookerji,
Asoka.[6]Romila Thapar,
Asoka and the Decline of the Mauryas.[7] Naresh Prasad Rastogi,
Inscriptions of Asoka.
