(အဆက်)
- ဣမေ ဝိယာပဋာ ဟောဟံတိ တိ။ နိဝံဌေသု ပိ မေ ကဋေ ဣမေ ဝိယာပဋာ ဟောဟံတိ။ နာနာပါသံဍေသု ပိ မေ ကဋေ ဣမေ ဝိယာပဋာ ဟောဟံတိ တိ။ ပဋိဝိသိဌံ ပဋီဝိသိဌံ တေသု တေသု တေ တေ မဟာမာတာ။ ဓံမမဟာမာတာ စု မေ ဧတေသု စေ၀ ဝိယာပဋာ သဝေသု စ အံနေသု ပါသံဍေသု။ ဒေဝါနံ ပိယေ ပိယဒသိ လာဇာ ဟေဝံ အာဟာ
- ဧတေ စ အံနေ စ ဗဟုကာ မုခါ ဒါနဝိသ၀သိ ဝိယာပဋာသေ မမ စေ၀ ဒေဝိနံ စ သ၀သိ စ မေ သြလောကဓနေသိ တေ ဗဟုဝိဓေနေ အာကာလေန တာနိ တာနိ တုဌာယတနာနိ ပဋီပါဒယံတိ ဟိဒ စေ၀ ဒိသာသု စ။ ဒါ လကာနံ ပိ စ မေ ကဋေ အံနာနံ စ ဒေဝိကုမာလာနံ ဣမေ ဒါနဝိသဂေသု ဝိယာပဋာ ဟောဟံတိ တိ
<!--more-->- ဓံမပဒါနဌာယေ ဓံမာနုပဋိပတိယေ။ ဧသ ဟိ ဓံမာပဒါနေ ဓံမပဋီပတိ စ ယာ ဣယံ ဒယာ ဒါနေ သစေ သောစဝေ မဒဝေ သာဓဝေ စ လောကသ ဟေဝံ ၀ဎိသတိ တိ။ ဒေဝါနံ ပိယေ ပိယဒသိ လာဇာ ဟေဝံ အာဟာ၊ ယာနိ ဟိ ကာနိစိ မမိယာ သာဓဝါနိ ကဋာနိ တံ လောကေ အနုပဋီပံနေ တံ စ အနုဝိဓိယံတိ။ တေန ၀ဎိတာ စ
- ၀ဎိသံတိ စ မာတာပိတိသု သုသုသာယာ ဂုလုသု သုသုသာယာ ၀ယောမဟောလကာနံ အနုပဋီပတိယာ ဗာဘနသမနေသု ကပန၀လာကေသု အာ၀ ဒါသဘဋကေသု သံပဋီပတိယာ။ ဒေဝါနံ ပိယေ ပိယဒသိ လာဇာ ဟေဝံ အာဟာ။ မုနိသာနံ စု ယာ ဣယံ ဓံမ၀ဎျ ၀ဎိတာ ဒုဝေဟိ ယေ၀ အကာလေဟိ ဓံမနိယမေန စ နိဈတိယာ စ။
-တတ စု လဟု သေ ဓံမနိယမေ နိဈတိယာ ၀ ဘုယေ။ ဓံမနိယမေ စု ခေါ ဧသ ယေ မေ ဣယံ ကဋေ ဣမာနိ စ ဣမာနိ ဇာတာနိ အဝဓိယာနိ အံနာနိ ပိ စု ဗဟုကာနိ ဓံမနိယမာနိ ယာနိ မေ ကဋာနိ။ နိဈတိယာ ၀ စု ဘုယေ မုနိသာနံ ဓံမ၀ဓိ ၀ဓိတာ အဝိဟိံသာယေ ဘုတာနံ
- အနာလံဘာယေ ပါနာနံ။ သေ ဧတာယေ အထာယေ ဣယံ ကဋေ၊ ပုတာပပေါတိကေ စံဒမသုလိယိကေ ဟောတု တိ၊ တထာ စ အနုပဋီပဇံတု တိ။ ဟေဝံ ဟိ အနုပဋီပဇံတံ ဟိဒတပါလတေ အာလဓေ ဟောတိ။ သတဝိသတိ၀သာဘိသိတေန မေ ဣယံ ဓံမလိဗိ လိခါပိတာ တိ။ ဧတံ ဒေဝါနံ ပိယေ အာဟာ။ ဣယံ
- ဓံမလိဗိ အတ အထိ သိလာထံဘာနိ ဝါ သိလာဖလကာနိ ဝါ တတ ကဋဝိယာ ဧန ဧသ စိရဌိတိကေ သိယာ။
နတ်တို့ချစ်မြတ်နိုးသော ပိယဒသီမင်းကြီး ဤသို့ မိန့်တော်မူ၏။
လွန်လေပြီးသော ကာလတို့၌ မင်းတို့သည် မည်သို့လျှင် လူတို့အား တရားတော်၌ တိုးတက်ကြီးပွားစေအံ့နည်းဟု တောင့်တခဲ့ကြ၏။ သို့ရာတွင် လူတို့သည် သင့်လျှော်စွာ တရားတော်၌ မတိုးတက် မကြီးပွားခဲ့ချေ။
ဤအချက်၌ နတ်တို့ ချစ်မြတ်နိုးသော ပိယဒသီမင်းကြီး ဤသို့ မိန့်တော်မူ၏။
ငါ ဤသို့ စဉ်းစားမိ၏။ ရှေး၌ မင်းတို့သ် မည်သို့လျှင် လူတို့အား တရားတော်၌ တိုးတက်ကြီးပွားစေအံ့နည်းဟု တောင့်တခဲ့ကြ၏။ သို့ရာတွင် လူတို့သည် သင့်လျော်စွာ တရားတော်၌ မတိုးတက် မကြီးပွားခဲ့ချေ။ မည်သို့လျှင် လူတို့အား တရားတော်ကို လိုက်နာ ကျင့်ဆောင်ပါစေအံ့နည်း။ မည်သို့လျှှု် လူတို့အား တရားတော်၌ တိုးတက်ကြီးပွားပါစေအံနည်း။ တရားတော်၌ တိုးတက်ကြီးပွားခြင်း အလို့ငှာ မည်သို့လျှင် မည်သူအား ချီးမြှင့်မြောက်စားပါအံ့နည်း။
ငါ ဤသို့ အကြံရ၏။ လူတို့အား တရားဟောပြောသည်ကို ကြားနာစေ၍ တရားအဆုန်းအမဖြင် ဆုန်းမစေအံ့။ လူတို့သည် ဤဟောကြားဆုန်းမသည်တို့ကို ကြားနာရသော် တရားတော်အား လိုက်နာကျင့်ဆောင်ကြ၍ မြင့်မြတ်တက်ကြွလာကြပြီးလျှင် တရားတော်၌ အမှန်တိုးတက် ကြီးပွားလာလိမ့်အံ့။
ဤအကျိုးငှာ ငါသည် တရားအဟောအပြောတို့ကို ဟောပြောစေ၍ တရားအဆုန်းအမတို့ကိုလည်း အနည်းနည်းဖြင့် အမိန့်ပေးခဲ့လေပြီ။ များစွာသော လူတို့၏ ခိုလှုံရာဖြစ်သော ပုရိသာခေါ် ငါ၏ အမှုထမ်းတို့သည် ငါဟောပြော ဆုန်းမသည်တို့ကို ဝန်းကျင်ဟောကြားပြန့်နှံ့စေရာ၏။ ထောင်သောင်းများစွာသော လူတို့၏ ခိုလှုံရာဖြစ်သော ရဇ္ဇူကာ အမတ်ကြီးတို့အားလည်း တရားတော်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ လူတို့အား ဤသို့ ဤသို့လျှင် ဟောကြားဆုန်းမရာ၏ဟု ငါ အမိန့် ချမှတ်ထားတော်မူလေပြီ။
နတ်တို့ချစ်မြတ်နိုးသော ပိယဒသီမင်းကြီး ဤသို့ မိန့်တော်မူ၏။
ဤအကြောင်းကို မြော်မြင်လျက် တရားကျောက်တိုင်များကို စိုက်ထူခဲ့လေပြီ။ တရားအမတ်ကြီးများကိုလည်း ခန့်ထားခဲ့လေပြီ။ တရားဟောပြောခြင်းတို့ကိုလည်း ပြုစေခဲ့လေပြီ။
နတ်တို့ချစ်မြတ်နိုးသော ပိယဒသီမင်းကြီး ဤသို့ မိန့်တော်မူ၏။
လူနှင့် တိရိစ္ဆာန်တို့အား အရိပ်ဖြစ်စေခြင်းငှာ လမ်းတို့၌ ညောင်ပင်များကို စိုက်ပျိုးစေခဲ့လေပြီ။ သရက်ဥယျာဉ်များကိုလည်း စိုက်ပျိုးစေခဲ့လေပြီ။ ရှစ်ကောသတိုင်းတို့၌ သောက်ရေတွင်းတို့ကို တူးစေခဲ့လေပြီ။ တည်းအိမ်တို့ကိုလည်း ဆောက်စေခဲ့လေပြီ။ လူနှင့် တိရိစ္ဆာန်တို့ သုံးဆောင်စိမ့်သောငှာ များစွာသော ရေချမ်းစင်တို့ကိုလည်း ထိုထို အရပ်တို့၌ ဆောက်စေခဲ့လေပြီ။ ဤအသုံးအဆောင်တို့သည်ကား မပြောပလောက်ပေ။ ရှေးမင်းတို့သည်၎င်း ငါသည်၎င်း အထူးထူးသော ချမ်းသာခြင်းတို့ဖြင့် လူတို့အား ချမ်းသာစေခဲ့လေပြီ။ သို့ရာတွင် ဤသည်တို့ကိုကား လူတို့သည် တရားကျင့်ဝတ်များကို လိုက်နာ ကျင့်သုံးစေခြင်းငှာသာလျှှု် ငါ ဆောင်ရွက်ပေ၏။
နတ်တို့ချစ်မြတ်နိုးသော ပိယဒသီမင်းကြီး ဤသို့ မိန့်တော်မူ၏။
ငါ၏ တရားအမတ်ကြီးတို့သည် ရသေ့ရဟန်းတို့အား၎င်း အိမ်ရာထောင်သူတို့အား၎င်း အထူးထူးသော စီမံခြင်းတို့ဖြင့် ချီးမြှငါ့ထောက်ပံ့ရန် အားထုတ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြကုန်၏။ အားလုံးသော ဘာသာဝင်တို့ အတွက်ပင် ဆောင်ရွက်လျက် ရှိကြကုန်၏။ သံဃာတော်၏ အကျိုးငှာလည်း ၎င်းတို့အား ငါ ဆောင်ရွက်စေ၏။ ထိုနည်းတူစွာ ဗြဟ္မဏ အာဇီဝိက နိဂန္ထရဟန်းတို့နှင့် အမျိုးမျိုးသော အယူဝါဒဂိုဏ်းသားတို့၏ အကျိုးငှာလည်း ၎င်းတို့အား ငါ ဆောင်ရွက်စေ၏။ ထိုထို ဂိုဏ်းအသီးသီးတို့၌ ထိုထို သီးသန့်အမတ်ကြီးများကို စေလွှတ်ဆောင်ရွက်စေ၍ တရားအမတ်ကြီးတို့ကိုမူကား ထိုဂိုဏ်းအသီးသီးတို့နှင့် ကျန်အခြားဘာသာဝင် အပေါင်းတို့၏ အကျိုးကို သည်ပိုးဆောင်ရွက်စေ၏။
နတ်တို့ချစ်မြတ်နိုးသော ပိယဒသိမင်းကြီး ဤသို့ မိန့်တော်မူ၏။
ဤအမတ်ကြီးများ တရားအမတ်ကြီးများနှင့် အခြား များစွာသော အရာရှိကြီးတို့သည် ငါနှင့်တကွ မိဖုရားများ ငါ၏ နန်းတော်သူနန်းတော်သားအပေါင်းတို့၏ လှူဒါန်းစွန့်ကြဲခြင်းတို့ကို စီမံခန့်ခွဲလျက်ရှိကြကုန်၏။ ထိုသူတို့သည် အမျိုးမျိုး စီမံဖန်တီးထားသော ထိုထို လှူဒါန်းစွန့်ကြဲဖွယ်တို့အား နှစ်ခြိုက်စွာ ခံယူမည့်အရပ်တို့ကို ပါဋလိပုတ်ပြည်၌၎င်း အရပ်လေးမျက်နှာတို့၌၎င်း ရှာဖွေညွှန်ကြားကြကုန်၏။ ထိုသူတို့သည် ငါ၏ သားတော်များနှင့် မိဖုရားတို့၏ သားတော်များ၏ လှူဒါန်း စွန့်ကြဲဖွယ်တို့ကိုလည်း တရား၌ သက်ဝင်စေခြင်းငှာ၎င်း တရားကို ကျင့်သုံးဆောက်တည်စေခြင်းအကျိုးငှာ၎င်း စီမံခန့်ခွဲကြကုန်သေး၏။ တရား၌ သက်ဝင်ခြင်း တရားကျင့်သုံးဆောက်တည်ခြင်းတို့ဟူသည်ကား သနားခြင်း ပေးလှူခြင်း မှန်ကန်ခြင်း စိတ်နှလုံးဖြူစင်ခြင်းး ယဉ်ကျေးသိမ်မွေ့ခြင်း ကောင်းမြတ်ခြင်းတို့သည် လူအပေါင်းတို့၌ တိုးတက်ရင့်သန်လာခြင်းပင်ဖြစ်ချေ၏။
နတ်တို့ချစ်မြတ်နိုးသော ပိယဒသီမင်းကြီး ဤသို့ မိန့်တော်မူ၏။
ကောင်းမှုများကို ငါပြုတော်မူသည်အတိုင်း လူအပေါင်းတို့သည်လည်း လိုက်နာပြုကျင့် ဆောင်ရွက်ကြကုန်၏။ ဤသို့လျှင် အမိအဖတို့အား ရိုသေကျိုးနွံခြင်း ဆရာသမားတို့အား ရိုသေကျိုးနွံခြင်း သက်ရွယ်ကြီးရင့်သူတို့အား ကိုင်းရှိုင်းခြင်း ရဟန်းပုဏ္ဏား ဆင်းရဲဒုက္ခရောက်နေသူ မရှိနွမ်းပါးသူ ကျေးကျွန်အခိုင်းအစေတို့အား ကောင်းစွာပြုစုစောင့်ရှောက်ခြင်းတို့သည် တိုးပွားလာခဲ့၏။ ရှေ့သို့လည်း တိုးပွားဦးအံ့။
နတ်တို့ချစ်မြတ်နိုးသော ပိယဒသီမင်းကြီး ဤသို့ မိန့်တော်မူ၏။
လူတို့သည် ဤမျှလောက် တရားတော်၌ တိုးတက်ကြီးပွားလာခဲ့သည်မှာ သီလတရားနှင့် ဘာ၀နာတရားတည်းဟူသော အကြောင်းနှစ်ပါးတို့ကြောင့် ဖြစ်လေသည်။ ထိုအကြောင်းနှစ်ပါးတို့အနက် သီလတရားသည်ကား လွယ်ပေ၏။ ဘာ၀နာတရားသည်သာ ထူးမြတ်၏။ သီလတရားတို့မှာ ဤသတ္တဝါ ဤသတ္တဝါတို့ကို မသတ်ရာဟု ငါသတ်မှတ်ထားသည်တို့နှင့် အခြားများစွာသော ငါသတ်မှတ်ထားသည့် သီလတရားတို့ပင် ဖြစ်လေသည်။ ဘာ၀နာတရားဖြင့်သာ သတ္တဝါတို့အား မနှိပ်စက် မညှင်းဆဲ သူ့အသက်ကို မသတ်ပဲလျက် လူတို့သည် တရားတော်၌ သာလွန် တိုးတက်ကြီးပွားခဲ့ပေ၏။ ဤတရား အမိန့်တော် ပြန်တမ်းကို ဤအလို့ငှာ ထုတ်ပြန်စေ၏။ ငါ၏ သားတော်အစဉ် မြေးတော်အဆက် နေလနှစ်ပါး တည်သ၍ တည်မြဲပါစေသတည်း။ လူတို့သည် လိုက်နာကြသဖြင့် ဤလောက တမနွန်လောကတို့၏ အကျိုးကို ရရှိခံစားကြရကုန်စေသတည်း။
ဤတရားကဗျည်းကို ငါအဘိသိက်ခံသည်မှ နှစ်ဆယ့်ခုနှစ်နှစ်မြောက်၌ ရေးထိုးစေ၏။
ဤတရားကဗျည်းနှင့် စပ်လျဉ်း၍ နတ်တို့ ချစ်မြတ်နိုးသော မင်းကြီး မိန့်တော်မူသည်မှာ
ဤတရားကဗျည်းကို ကျောက်တိုင် ကျောင်မျက်နှာပြင်ရှိသည့် အရပ်တိုင်းတို့၌ အစဉ်တည်မြဲစိမ့်သောငှာ ရေးထိုးကြစေကုန်သတည်း။ (ဦးဖိုးလတ်, အသောကကျောက်စာများ၊)
....
Thus saith His Sacred and Gracious Majesty the King: The kings, who were in the past ages, wished thus: How should the people grow with the growth of Dharma? But the people were not advanced with a corresponding advance in Dharma.
Concerning this, His Sacred and Gracious Majesty thus saith: This occurred to me: In ages past did thus wish the kings: How should the people advance with enough advance in Dharma? But the people were not advanced with enough advance in Dharma. By what means, then, might the people be made strictly to follow it?
By what means might the people be made to advance with enough advance in Dharma? By what means could I uplift them with advance in Dharma?
Concerning this, His Sacred and Gracious Majesty thus saith: This occurred to me: Religious messages shall I cause to be proclaimed: religious injunctions shall I enjoin: the people listening to this will follow strictly, will uplift itself, and will be made to advance considerably with advance in religion.
For this purpose have the religious messages been proclaimed by me, various kinds of religious injunctions have been ordained, so that my Purusas, too, appointed in charge of many people will expound and expand (these). The Rajukas, too, in charge of many hundred thousands of lives, these, too, have been instructed by me: "thus and thus exhort ye the people who are devoted to Dharma.”
Thus saith His Sacred and Gracious Majesty the King: By me perceiving this have indeed been set up pillars of piety, Dharma-Mahamatras created, and Religious Edicts composed.
Thus saith His Sacred and Gracious Majesty the King: On the high roads, too, banyan trees were caused to be planted by me that they might give shade to cattle and men, mango-gardens were caused to be planted, and wells were caused to be dug by me at each half-kos, rest-houses l were caused to be built; many watering stations were caused to be established by me, here and there, for the comfort of cattle and men. Slight comfort, indeed, is this. For by various kinds of facilities for comforts, the people have been made happy by previous kings, and myself. But, that the people might strictly follow the path laid down by Dharma, was this thus done by me.
Thus saith His Sacred and Gracious Majesty the King: Those my Dharma-Mahamatras, too, are employed in various kinds of business, in matters of royal favour, both of ascetics and of house-holders; among all sects also are they employed. In the business of the Samgha, too, has it been ordained by me that these shall be employed: similarly has it been ordained by me that these shall be employed among Brahmana and Ajivika ascetics; among Nirgranthas, too, has it been ordained by me that these shall be employed; among the various sects, too, has it been ordained by me that these shall be employed. There were such and such Mahamatras specially (employed) for such and such (sects), but my Dharma-Mahamatras were employed among these (congregations), as also among all other sects.
Thus saith His Sacred and Gracious Majesty the King: These, and many other principal officials, are also occupied with the distribution of charities of myself and the queens. And in all my female establishments, both here and in the provinces, they are carrying out in various kinds of forms such and such measures productive of happiness. (And besides the queens and myself) has it also been ordained by me that they shall be occupied with the distribution of charities of my sons and other queens’ sons in order (to promote) noble deeds of Dharma, and strict adherence to Dharma. And these are the noble deeds of Dharma and adherence to Dharma whereby the following, viz., compassion, liberality, truthfulness, purity, gentleness, and goodness of the people will thus increase.
Thus saith His Sacred and Gracious Majesty the King: Whatever good deeds have been done by me, these the people have followed and these they will imitate and thereby they have been made to progress, and will be made to progress in obedience to parents, teachers, in reverence for age, in proper behaviour towards Brahmana and Sramana ascetics, the poor and the miserable, even towards servants and dependents.
Thus saith His Sacred and Gracious Majesty the King: This advance in Dharma of the people has been promoted only by two ways, by regulation of Dharma, and by inner meditation. But of these (two), regulation of Dharma is of little effect, but by inner meditation (Dharma may be promoted) greatly. The regulation by Dharma is this that by me is thus ordained that such and such creatures are not to be killed, as well as many other regulations of Dharma, such as have been ordained by me. But by inner meditation, indeed, has been much promoted the people's progress in Dharma in respect of abstention from injury to life and from slaughter of living creatures.
To this end was it ordained that it may last as long as (my) sons and grandsons, or moon and sun (will be), and that (people) may follow in this path. For if one follows in this path, (happiness) in this and the other world will be attained.
By me consecrated twenty-six years was this Religious Edict inscribed.
About this l says His Sacred Majesty: This rescript on morality must be engraved where there are stone pillars, or stone-slabs, in order that this may be everlasting. (R.K. Mookerji, Asoka)
